Czy muszę rozliczyć PIT? Kto musi go rozliczyć?

Rozliczenie podatku dochodowego od osób fizycznych, popularnie zwanego PIT-em, to coroczny obowiązek podatników uzyskujących przychody na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub podlegających nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu (czyli tzw. rezydentów podatkowych). Zasady tego obowiązku reguluje ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2025 r. poz. 163 z późn. zm.).

Nie każdy jednak podatnik musi samodzielnie wypełniać i składać formularz PIT. W niektórych przypadkach zeznanie przygotowywane jest automatycznie przez administrację skarbową. Z kolei niektóre osoby mogą być całkowicie zwolnione z obowiązku składania zeznania rocznego, jeśli nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu lub dochody te są ustawowo zwolnione. W tym artykule szczegółowo wyjaśniamy, kto musi rozliczyć PIT, kiedy i w jakiej formie należy to zrobić, a także kto może być z tego obowiązku zwolniony.

Kto musi rozliczyć PIT?

Zgodnie z obowiązującymi przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, obowiązek złożenia zeznania rocznego PIT mają m.in.:

1. Osoby uzyskujące dochody opodatkowane skalą podatkową (PIT-37 lub PIT-36)

Dotyczy to większości osób fizycznych pracujących na etacie, umowie zlecenie, umowie o dzieło lub pobierających emeryturę/rentę. Podatnicy, którzy w danym roku podatkowym uzyskali jakiekolwiek dochody opodatkowane według skali (12% i 32%), powinni złożyć PIT.

2. Osoby prowadzące działalność gospodarczą (PIT-36, PIT-36L, PIT-28)

Przedsiębiorcy, niezależnie od formy opodatkowania (zasady ogólne, podatek liniowy czy ryczałt ewidencjonowany), mają obowiązek samodzielnego rozliczenia swoich dochodów.

3. Osoby uzyskujące przychody z najmu, dzierżawy, praw autorskich itp.

Jeśli podatnik uzyskał przychody z tytułu najmu prywatnego, dzierżawy, licencji czy innych podobnych źródeł, powinien wykazać je w odpowiednim formularzu (np. PIT-36 lub PIT-28).

4. Osoby osiągające dochody zagraniczne

Obywatele Polski, którzy uzyskali dochody za granicą (np. z pracy, inwestycji), zobowiązani są do ich rozliczenia w kraju, jeśli są polskimi rezydentami podatkowymi (czyli mają miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w Polsce).

Dowiedz się więcej jak wypełnić dany formularz PIT na stronie: www.wypełnij-pit.pl

Kto nie musi składać PIT?

W niektórych przypadkach urząd skarbowy dokonuje rozliczenia automatycznie, a podatnik nie musi podejmować żadnych działań. Dotyczy to m.in.:

1. PIT-37 rozliczany przez system Twój e-PIT

Jeśli podatnik nie wprowadza zmian w zeznaniu przygotowanym przez Krajową Administrację Skarbową (np. nie dodaje ulg lub nie zmienia sposobu rozliczenia na wspólny z małżonkiem), zeznanie uznaje się za złożone automatycznie z końcem terminu (czyli zazwyczaj 30 kwietnia danego roku).

2. Osoby, które nie ukończyły 26. roku życia

Jeśli nie ukończyłeś 26 lat i osiągasz dochody m.in. z tytułu:

• zatrudnienia na umowie o pracę, umowie zlecenie zawartej z przedsiębiorstwem,
• praktyki absolwenckiej (zgodnie z przepisami ustawy o praktykach absolwenckich),
• stażu uczniowskiego (na podstawie ustawy Prawo oświatowe),
• zasiłku macierzyńskiego,

to możesz skorzystać ze zwolnienia z podatku dochodowego – do limitu 85 528 zł w roku podatkowym. Przychody mieszczące się w tym limicie są wolne od opodatkowania, niezależnie od liczby podpisanych umów czy liczby pracodawców.

Jeżeli przez cały rok uzyskiwałeś jedynie dochody w całości objęte ulgą dla młodych, nie masz obowiązku składania rocznego zeznania podatkowego.

3. Brak obowiązku podatkowego

Jeśli w danym roku podatkowym podatnik:

• nie osiągnął żadnych przychodów,
• uzyskał wyłącznie dochody zwolnione z podatku (np. stypendia naukowe do określonego limitu, świadczenia rodzinne, alimenty w określonych granicach),
  to nie ma obowiązku składania zeznania rocznego.

4. Dochody zwolnione z opodatkowania

Zgodnie z ustawą o PIT, wiele rodzajów przychodów jest zwolnionych z opodatkowania. Należą do nich m.in.:

• świadczenia 500+,
• zasiłki rodzinne,
• stypendia naukowe do limitu,
• zapomogi z funduszy socjalnych do określonej wysokości,
• niektóre odszkodowania.

Dochody te nie tylko nie podlegają opodatkowaniu, ale też nie muszą być wykazywane w zeznaniu rocznym.

Kiedy trzeba złożyć PIT?

Termin składania PIT-ów zależy od rodzaju formularza:

• PIT-37, PIT-36, PIT-36L, PIT-38, PIT-39 – do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym.
• PIT-28 (ryczałt) – do końca lutego kolejnego roku podatkowego.

W 2026 roku ostateczny termin dla większości zeznań przypada na 30 kwietnia 2026.

Formy składania zeznań

Elektronicznie przez Twój e-PIT – najbardziej popularna i najprostsza metoda, dostępna online.

• Za pomocą e-Deklaracji – dla bardziej zaawansowanych użytkowników, często korzystających z programów księgowych.
• W formie papierowej – poprzez złożenie formularza w urzędzie lub wysłanie pocztą.

Co warto wiedzieć przed rozliczeniem?

Ulgi podatkowe

Podczas składania zeznania podatkowego wielu podatników może skorzystać z różnorodnych ulg i preferencji, które pozwalają zmniejszyć wysokość dochodu podlegającego opodatkowaniu lub samego podatku do zapłaty. Znajomość i prawidłowe zastosowanie ulg podatkowych to nie tylko sposób na zmniejszenie obciążeń fiskalnych, ale też szansa na uzyskanie zwrotu nadpłaconego podatku z urzędu skarbowego. Do najpopularniejszych ulg należą:

• ulga na dzieci,
• ulga internetowa,
• ulga rehabilitacyjna,
• ulga termomodernizacyjna,
• ulga dla pracujących seniorów.

Wspólne rozliczenie z małżonkiem

Podatnicy pozostający w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy i objęci wspólnością majątkową mają prawo do złożenia wspólnej deklaracji podatkowej. Wspólne rozliczenie jest często korzystne, zwłaszcza gdy dochody małżonków są nierówne lub gdy jedno z nich nie uzyskuje dochodów wcale.

Zasada wspólnego rozliczenia polega na zsumowaniu dochodów obojga małżonków, a następnie podzieleniu tej kwoty na pół i obliczeniu podatku od połowy dochodu według skali podatkowej. Podatek ten mnoży się następnie razy dwa – co oznacza, że małżonkowie korzystają dwukrotnie z kwoty wolnej od podatku (30 000 zł na osobę w 2025 roku).

Warunki skorzystania ze wspólnego rozliczenia:

• małżeństwo musi trwać przez cały rok podatkowy (chyba że ślub odbył się przed końcem roku – wtedy rozliczenie możliwe również za ten rok),
• podatnicy muszą pozostawać we wspólności majątkowej przez cały rok,
• oboje małżonkowie muszą podlegać nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu (czyli być polskimi rezydentami podatkowymi),
• żadne z małżonków nie może rozliczać się w sposób wyłączający wspólne rozliczenie (np. według stawki liniowej PIT-36L lub ryczałtu, jeśli jest to jedyne źródło dochodu).

Wspólne rozliczenie z małżonkiem pozwala również na wspólne rozliczenie ulg, takich jak ulga prorodzinna, a także wspólne wykorzystanie limitów niektórych odliczeń (np. Internet, rehabilitacja).

Podsumowanie

Rozliczenie PIT to obowiązek, który dotyczy szerokiego grona podatników – od pracowników etatowych, przez przedsiębiorców, aż po osoby uzyskujące dochody z najmu czy zza granicy. Na szczęście rozwój elektronicznych usług skarbowych, w tym systemu Twój e-PIT, znacząco uprościł ten proces i zredukował liczbę przypadków, w których konieczne jest samodzielne wypełnianie formularzy.

Warto jednak pamiętać, że nawet jeśli zeznanie zostanie przygotowane automatycznie, to nie zawsze jest ono optymalne. Samodzielna weryfikacja danych i ewentualne uzupełnienie o przysługujące ulgi mogą znacząco wpłynąć na końcowy zwrot podatku lub zmniejszyć należność wobec urzędu.

Jeśli masz wątpliwości, czy jesteś zobowiązany do złożenia PIT, warto skonsultować się z doradcą podatkowym lub skorzystać z narzędzi online udostępnianych przez Ministerstwo Finansów. Dzięki temu zyskujesz pewność, że dopełniłeś wszystkich obowiązków zgodnie z przepisami prawa.

Podstawa prawna: 

Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2025 r. poz. 163 z późn. zm.).

apl. adw. Damian Duma - absolwent prawa na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. 

Od 2022 r. członek Izby Adwokackiej w Warszawie. Jego praktyka obejmuje przede wszystkim prawo karne i postępowanie karne, w tym prawo karne wykonawcze i postępowanie karne skarbowe.

Zajmuje się również kontraktami w obrocie gospodarczym, obsługą prawną przedsiębiorców w tym zagadnień podatkowych i sprawami z zakresu prawa cywilnego. 

Zdobywał doświadczenie w ramach pracy dla renomowanych warszawskich kancelarii adwokackich i radcowskich, w kancelarii notarialnej oraz w ramach praktyk w Ministerstwie Sprawiedliwości.